Những khán giả trực tiếp đến xem trận đấu giữa Liverpool với Brentford hôm Chủ Nhật tuần trước đã được trải nghiệm một điều khá kỳ lạ: Sự tĩnh lặng.
Trong kỷ nguyên Jurgen Klopp, Anfield gần như không bao giờ tĩnh lặng. Không chỉ vì họ gần như không bao giờ thua trận tại đây, mà chủ yếu là bởi cách các trận đấu diễn ra. Liverpool luôn dồn ép đối thủ cực mạnh mẽ, liên tục thực hiện những đường chuyền táo bạo nhằm đánh vỡ hàng phòng ngự, hoặc triển khai pressing chống phản công vô cùng quyết liệt.
Mùa giải trước, trong các trận đấu của Liverpool, mỗi đội có trung bình khoảng 94 đợt kiểm soát bóng – con số cao thứ 3 tại Premier League. The Reds đã liên tục đưa ra những quyết định mạo hiểm khi cầm bóng, và sau đó buộc đối thủ cũng phải chơi như vậy bằng cách ngay lập tức pressing cực quyết liệt sau khi làm mất bóng. Klopp muốn sự hỗn loạn, và các cổ động viên cũng bị cuốn theo sự hỗn loạn trên sân đấu, từ đó tạo nên một bầu không khí vô cùng cuồng nhiệt.
Tuy nhiên, trong hiệp hai trận đấu với Brentford, khi Liverpool đang dẫn trước 1-0, có những thời điểm mà người hâm mộ The Reds dường như chẳng biết phải làm gì. Thật dễ để biết nên cổ vũ ra sao vào những lúc Trent Alexander-Arnold phất bóng dài chéo sân cho Darwin Núñez, nhưng bạn sẽ tạo ra tiếng động gì đây khi quan sát những con người y hệt như một năm trước kiên nhẫn, chậm rãi chuyền bóng quanh sân đấu? Nên hò hét khi nào? Nên vỗ tay kiểu gì?
Hôm Chủ Nhật tuần trước, Liverpool đã đạt tỷ lệ chuyền bóng chính xác lên đến 92% – đây chính là con số cao nhất mà The Reds từng đạt tới kể từ mùa giải đầu tiên mà Opta bắt đầu thu thập các dữ liệu (2003/04). Và họ đã dễ dàng đánh bại Brentford với tỷ số 2-0 trong một trận đấu mà mỗi đội chỉ có 85 đợt kiểm soát bóng.
Arne Slot đã làm được 2 điều mà Klopp không thể: Ông là vị HLV duy nhất của Liverpool toàn thắng trong 2 trận đầu tiên dẫn dắt đội bóng này ở Premier League.
Chỉ qua 2 trận đấu, chúng ta sẽ không thể rút ra quá nhiều kết luận về bất cứ điều gì, từ chất lượng đội bóng cho đến phong cách chiến thuật của họ. Điều gì chỉ là do sự ngẫu nhiên? Điều gì được tạo nên bởi một chủ đích rõ ràng? Điều gì là do đối thủ mà thành? Điều gì là do sự khoẻ mạnh, sung sức của một hoặc một vài cầu thủ cụ thể? – Chúng ta sẽ chẳng thể tìm được câu trả lời thực sự chính xác chỉ qua 2 trận đấu. Nhưng có vẻ như chẳng phải là do trùng hợp ngẫu nhiên mà Liverpool vừa lập kỷ lục về tỷ lệ chuyền bóng chính xác, vừa khiến các fan của họ bối rối chỉ trong trận đấu thứ hai của vị tân HLV trưởng.
NHỮNG THAY ĐỔI TẠI LIVERPOOL DƯỚI THỜI ARNE SLOT
Hiện tại, Liverpool rõ ràng đang là đội bóng chơi hay nhất giải đấu. Sau đây là bảng xếp hạng hiệu số bàn thắng bại kỳ vọng của các đội bóng tại Premier League sau 2 vòng đấu đã qua:
Đùa thôi. Thật ra thì bảng xếp hạng trên không có quá nhiều giá trị đâu. Ipswich đã phải đấu với cả Liverpool và Manchester City chỉ trong 2 vòng đấu đầu tiên. Các màn trình diễn của Newcastle và Everton đã bị ảnh hưởng bởi những tấm thẻ đỏ. Sự hiện diện của Chelsea ở giữa bảng xếp hạng cho thấy chiến thắng 6-2 trước Wolves chủ yếu là do sự chênh lệch về khả năng dứt điểm của 2 đội chứ không phải The Blues đã có sự cải thiện mạnh mẽ trong khả năng kiến tạo cơ hội và ngăn đối thủ tạo cơ hội. Còn việc Liverpool chiếm giữ ngôi đầu bảng chủ yếu là nhờ một lịch thi đấu quá dễ dàng.
Nhưng nó cũng cho chúng ta thấy rằng họ đã chơi tốt như kỳ vọng của người hâm mộ trong 2 trận đấu đầu tiên dưới thời Slot. Vậy, họ đã làm được điều đó bằng cách nào?
Về mặt nhân sự trên sân đấu, chỉ có 2 sự thay đổi đáng chú ý so với mùa trước. Diogo Jota đá chính ở vị trí tiền đạo trung tâm thay vì Darwin Nunez, và Ryan Gravenberch là tiền vệ thứ 3 thay vì Curtis Jones, Wataru Endo hay thậm chí là Harvey Elliott.
Hai quyết định đó nói lên sự thay đổi to lớn về phong cách bóng đá của Liverpool trong 2 trận đấu Premier League đầu tiên dưới thời Slot. Trong xuyên suốt sự nghiệp khoác áo The Reds, Jota đã được ghi nhận tỷ lệ chuyền bóng chính xác là 73%. Con số này không có gì đặc biệt mà rất đỗi thường tình đối với một tiền đạo trung tâm tại một đội bóng hàng đầu. Nhưng nó vẫn cao hơn đáng kể so với con số 69% của Nunez mùa trước. Trên hết, Jota đã thực hiện trung bình khoảng 31 đường chuyền mỗi trận vào mùa trước, còn Nunez chỉ là 22.
Cả 2 con số trên của tiền đạo người Uruguay đều xếp cuối cùng trong đội vào mùa giải trước; do đó, sự ưu tiên mà Slot đang dành cho Jota đại diện cho mong muốn giúp Liverpool kiểm soát bóng tốt nhất có thể của ông. Khi đối đầu với Brentford trong giai đoạn đầu của mùa giải trước, 37% số đường chuyền mà The Reds đã thực hiện là đưa quả bóng lên phía trên sân đấu, còn vào hôm Chủ Nhật tuần trước chỉ là 31%. Khi tiếp đón Brentford trên sân nhà mùa trước, tốc độ lên bóng trung bình của Liverpool là 1,71 mét/giây, còn vào hôm Chủ Nhật tuần trước thì chỉ là 0,97 mét/giây.
Tuy nhiên, đối với tôi, những gì đã diễn ra trong giai đoạn đối thủ của họ kiểm soát bóng mới là những thay đổi lớn nhất. Liverpool vẫn đang pressing, nhưng không phải theo kiểu Gegenpressing (pressing chống phản công) dồn dập, dốc toàn lực như chúng ta thường được thấy dưới thời Klopp.
Cho tới thời điểm hiện tại, Liverpool đã để cho các đối thủ của họ đạt tỷ lệ chuyền bóng thành công là 80,3% và được ghi nhận chỉ số PPDA (tức là số đường chuyền thành công trung bình của đối thủ trước khi bị The Reds can thiệp bởi một hành động phòng ngự) là 10,7.
Cả 2 con số trên đều đang tốt hơn mức trung bình của giải đấu, nhưng vẫn kém hơn nhiều so với mùa giải trước.
Những con số đã nêu sẽ càng tạo cảm giác kỳ quặc, lạ lẫm hơn khi bạn xem xét bối cảnh của chúng: Cho đến nay, 2 đối thủ mà Liverpool đã đối đầu là một đội bóng tầm trung (Brentford) chơi trên sân nhà) và một ứng cử viên xuống hạng (Ipswich Town, đá trên sân khách) – đây là 2 trận đấu mà người ta thường đinh ninh rằng đội chủ sân Anfield sẽ pressing gắt hơn, quyết liệt hơn thế nhiều. Phần linh hồn “bóng đá Heavy Metal” của Klopp vẫn chưa thực sự ch.ết hẳn, nhưng rõ ràng là Slot đã “giảm âm lượng” của nó xuống.
LIỆU LỐI ĐÁ NÀY CÓ GIÚP LIVERPOOL TRỞ NÊN TỐT HƠN
Chỉ số đơn lẻ đáng chú ý nhất, quan trọng nhất trong việc chứng minh cho sự cải thiện của Liverpool dưới thời Slot sau 2 trận đầu mùa giải chính là khả năng chống phản công của họ.
Không để mất bóng quá nhiều và không còn quá mạo hiểm với “con dao 2 lưỡi” pressing tầm cao, Liverpool đã không để cho các đối thủ có được nhiều cơ hội tạo sóng gió về phía khung thành của mình. Mùa giải trước, các đối thủ của Liverpool đã lên bóng với tốc độ trung bình 1,55 mét/giây – con số cao nhất giải đấu. Sau 2 trận đấu của mùa giải này, con số đó đã giảm xuống thành 1,27, gần bằng mức trung bình của giải đấu.
Nếu đối thủ của The Reds vượt qua được lớp phòng ngự đầu tiên, có vẻ như đây chính là lúc Slot muốn các cầu thủ bung nhiều năng lượng nhất. Trái ngược với những pha pressing hung hãn ở khu vực 1/3 cuối sân, các tiền vệ Liverpool sẽ dốc hết sức cho việc chạy lui về hướng khung thành của họ, tạo thành những vật cản phía trước quả bóng và làm chậm tốc độ tấn công của đối thủ xuống. Đây chính là một phần lý do Slot đặt niềm tin vào Gravenberch; tốc độ lui về của anh cao hơn nhiều so với bất kỳ tiền vệ nào khác có thể đá chính. Sau 2 trận đầu mùa giải, có cảm giác như tính tổ chức của đội hình Liverpool sau khi lớp pressing tầm cao bị phá vỡ đang trở nên cao hơn, và do đó họ đang vững chắc hơn một chút.
Dưới thời Klopp, việc xem Liverpool thi đấu chẳng khác nào một bài test hạng nặng dành cho tinh thần của những người yêu mến họ: Họ sẽ tạo ra 6 cơ hội ngon ăn mỗi trận, nhưng đồng thời cũng sẽ để cho các đối thủ có được tầm 2 cơ hội cực nguy hiểm mỗi trận – họ biết lối chơi của mình có nhiều rủi ro, nhưng sẵn lòng chấp nhận chúng. Còn dưới triều đại Slot cho đến thời điểm này, The Reds đã loại bỏ đi vế thứ hai. Mọi đội bóng tại Premier League mùa giải này đều đã để cho các đối thủ của họ có được ít nhất 2 cơ hội ghi bàn có giá trị “bàn thắng kỳ vọng” (xG) từ 0,15 trở lên, ngoại trừ Liverpool. Họ chưa hề để đối thủ tạo ra được cơ hội nào như thế cả. Giá trị xG trung bình của những cú dứt điểm mà Liverpool để cho các đối thủ thực hiện về phía khung thành của mình ở mùa giải trước là 0,11; còn ở mùa giải này, con số đó đang là 0,05.
Còn trên mặt trận tấn công, Liverpool đã tạo ra tận 6 cơ hội ghi bàn mà chúng ta có thể gắn nhãn là “tuyệt vời” – tức những cơ hội có giá trị xG ít nhất là 0,33. Con số này cao hơn gấp đôi so với những cái tên đang đứng thứ hai ở Premier League về khía cạnh này:
Nếu duy trì được phong độ hiện tại – giữ bóng tốt, hạn chế tối đa những tình huống để mất quyền kiểm soát bóng, không bao giờ để đối thủ tạo ra được những cơ hội ghi bàn chất lượng cao, và tạo ra hàng loạt cơ hội ghi bàn tuyệt vời cho mình – thì Liverpool của Slot sẽ kết thúc mùa giải này với tư cách một trong những đội bóng xuất sắc nhất từng xuất hiện tại bóng đá châu Âu. Rõ ràng, Slot đang có một sự khởi đầu quá tuyệt vời tại đội chủ sân Anfield.
Dĩ nhiên, phía trước họ vẫn còn một con đường rất dài cần phải vượt qua. Hai đối thủ mà Liverpool đã đối đầu cho đến nay bao gồm 1 đội bóng tầm trung và 1 đội bóng mới lên hạng. Lối chơi quá xem trọng việc kiểm soát bóng hiện tại có thể dẫn tới một số màn trình diễn nhàm chán. Thực tế thì đội bóng này đã không thực sự tỏa sáng trong cả 2 hiệp một của 2 trận đấu đã qua. Chiều sâu ở vị trí trung vệ phía sau 3 cái tên Virgil van Dijk, Ibrahima Konaté và Jarell Quansah đang là một khía cạnh đáng lo ngại. Việc CLB này đã tiến hành theo đuổi Martín Zubimendi của Real Sociedad – sau những nỗ lực tương tự dành cho Moisés Caicedo và Aurelien Tchouaméni trong 2 mùa hè trước – cho thấy họ đang nhận định rằng vai trò tiền vệ phòng ngự cần phải được nâng cấp. Và cuối cùng, chẳng phải chúng ta nên lường trước một vài sự suy yếu sau sự ra đi của một trong những nhà cầm quân vĩ đại nhất mọi thời đại sao?
Dĩ nhiên chúng ta nên làm vậy, nhưng ít nhất, 2 trận đấu đầu tiên của mùa giải mới đã phác hoạ sơ lược về một kịch bản hoành tráng có thể diễn ra ở mùa giải này. Trong khi việc giảm cường độ pressing xuống và chơi ít mạo hiểm hơn khi kiểm soát bóng sẽ cải thiện khía cạnh phòng ngự, thì hàng công Liverpool vẫn có thể tiếp tục tạo nên những màn trình diễn đẳng cấp cao bởi vì dàn nhân sự của họ vẫn có khả năng thực hiện các pha tấn công tốc độ cao, những tình huống phối hợp cự ly rộng mà họ đã phát triển dưới thời Klopp. Thêm vào đó, 3 tiền vệ được mang về từ mùa giải trước đều đã có 1 năm để thích nghi với The Reds, và cả Szoboszlai và Gravenberch (22 và 23 tuổi) đều đang ở một độ tuổi mà chúng ta có thể kỳ vọng rằng họ sẽ tiến bộ hơn ở mùa giải này. Trên hết, có lẽ cách tiếp cận có tính kiểm soát cao hơn của Slot cả trên sân tập và sân đấu sẽ giúp CLB này tránh được những cuộc khủng hoảng chấn thương đã xảy ra gần như hàng năm dưới thời Klopp.
Trận đấu với Manchester United ở Old Trafford sắp tới sẽ mang tới cho chúng ta một bức tranh có giá trị cao hơn nhiều về trình độ hiện tại của Liverpool so với 2 trận đấu với Ipswich Town và Brentford. Rất nhiều thứ có thể, và chắc chắn sẽ, thay đổi từ giờ cho tới cuối mùa giải, thậm chí là ngay cuối tháng 9.
Còn hiện tại, trong bối cảnh mọi nhân tố quan trọng đều khỏe mạnh sung sức và được chỉ đạo bởi một vị HLV trưởng mới, Liverpool đang cho chúng ta thấy vài hình ảnh lờ mờ về việc kỷ nguyên thành công tiếp theo của CLB này sẽ trông như thế nào.
Theo Ryan O’Hanlon, ESPN